गाऊ खाने कथा

अजङ्गे बाबु, बझाङे छोरो, कालो नाती सेतो पनाति = कटुसको फल।

आमा छाद्छे, छोरी खान्छे- गाग्रीबाट लोटामा पानी सारेको।

आमाको रगतमा छोरी पकाइ खान्छु के हो? =तोरीको तेलमा तोरीकै साग पकाएको

एक खुट्टे धामी थरथरी कामी- जूको।

खाउँ रोटी खाइ नसक्नु, दाउँ बहर दाई नसक्नु, टेकौं लौरो टेकिनसक्नु, - घाम, बाघ र सर्प।

तीन भाइको एउटै पगरी- ओदान।

धार्नी न बिसौली दुई हातले उचाली- टोपी।

पुड्के बाहुनको सिर्के चन्दन, के हो? - मासको गेडा

नखाउँ भने दिनभरको सिकार खाउँ भने कान्छा बाउको अनुहार = बाँदरको सिकार।

नौ तले घरको झ्याल न ढोका, के हो? - बाँस

नाङ्लो भरी सुपारी, गन्नै नजान्ने व्यापारी = जून र तारा।

बीस तत्त्व एउटै घाउ यति कथा नजाने मुसा पोली खाऊ- गोरू जोतेको।

भुईंमा इऊँ इऊँ टिपी ल्याउनेलाई सय रूपियाँ दिऊँ- छायाँ।

यहाँ नाई त्यहाँ नाई बनियाँको बजारमा नाई, खोजि गए पाईदैन आईगए चाईदैन के हो? = भुँईचालो

लिखितिखी लिखितिखी आमा भन्दा छोरी तिखी- जीरे खुर्सानी।

लेककी चरी औलामा झरी च्यापमा परी भुतुक्कै मरी- जुम्रा मारेको।

वरपर गुट्टी माझमा घ्वाईं, यति कथा नजान्ने स्यालको ज्वाईं। के हो? = दाँत र जीभ्रो।

वारी भर्याङ पारी भर्याङ तेरो बाउको लुते करङ- बाँसको फड्के (पूल)।

सेती गाई पानी खान गई फर्केर आउँदा राती भई = सेलरोटी पकाएको।

सेतो मान्द्रो कालो बिस्कुन मुखबाट तान्दा नाकबाट निस्कुन् = चुरोट खाएको।

हस्तबीरले सिंगबीरलाई पछार्‍यो- सिँगान फ्याँकेको।

माथिबाट आए सिंह राज शाही, तलबाट आए पाँचै भाई, सिँह राज शाहीले पछराई पाई के हो? =सिँगान फालेको

लाटोले बाटोमा फाल्छ, बाठोले खल्तिमा हाल्छ के हो? =रुमालले सिँगान पुछेको

तामे नल फलामे फल के हो? = फापर

चाँदीको ठेकी स्याउलाको बिर्को = मूला

आफू छ काली, नाम भने राती।= रात (राति)

महिनाभरि झुन्डिएर बस्छ, फेरिएपछि अनुहार फेर्छ, के हो? = भित्ते पात्रो

जति तान्यो त्यति छोटो हुने, के हो? चुरोट

--------------------

१)  सय  भाइको  एउटै   टुप्पी  के  हो ? जाल 
२)  हिड्दै  पाइला   मेट्दै  के   हो ? सियोले  सिलाएको
३) छ  रुखैभरी  हान्यो   लट्ठिले  झरेन   एक   दाना पनि लग्यो   डोकैभरी  के  हो ? सुन्तला
४) तीन भाइको   एउटै  पकडी   के  हो ? ओदान
५) एउटा  सर्पको   दुईओटा   टुप्पी  के  हो  ? नाम्लो 
६) तिनओटा  मान्छे  दुईओटा  कपाल   एकओटा  टुप्पी के  हो ? जातो
७)  पोलेको  मुसा  बारिमा  दौड्ने  के   हो ? हलोको  फाली 
८) पोलेको  मुसा  रुखमा  चढ्ने  के  हो  ? हँसिया
९)  सानो सानो केटिको पेटभरी  पैसा  के  हो ? खुर्सानी 
१०)  दुईओटा  केटिले  एउटा  बुलाकी  लगाएको  के  हो ? चिम्टा
११)  बिहानै   उठेर   आमाले   छोरिलाइ   ढोग  गर्ने  के  हो ? गाग्रीबाट  पानी  सारेको 
१२)  बिहानै  उठेर  तेरिमा  लैजाने  भन्ने  के  हो ? ढेकी कुटेको
१3) चाहिदै  नचाहिने  खोजेको  बेला  नपाइने  के  हो ? असीना  
१४) चिचिमाथि   पापा  के  हो ? नङ
१५) मेरो  नाम  कल्लने  दिनभरी  हल्लने  के  हो ? गाईको  पुच्छर   
१६) लेपेटे  भैसिको  चेपेटे  सिङ  के  हो ? गत
१७) सुरिलो  रुखको  घुरिलो  पात  आयो  जन्ती  खातै  खात  के  हो ? केरा 
१८) सानो  रुखको ठूलो   पात  ठूलो  रुखको  सानो  पात  के  हो ? सल्लाको  र  भलाइको  पात
१९) पारी  वनमा   सपेटा  झुन्नाइएको  के  हो? टाटा
२०) आफू  राम्रो  फुल  टिप्दा  नटिपिने  के  हो ? कपडाको  फुल
२१) आमा  पहरे  बुबा  लहरे  भाइ  भकुन्डे  दिदि  फुलन्ते  के  हो ? फर्सी     
२२) भ-भ  गर्छ  भमरा  होइन  काधमा  जनाइ  छ  म  बाहुन  होइन  के  हो ? मेसिन
२३) चार  चुच्चे  मुख  बुच्चे  के  हो ? बाकस 
२४)  नौ तले  घरको  न झ्याल  न  ढोका  के  हो ? बाँस
२५)  तारे  पहरामा  तिर्लिङ  पिङ  भएको  के  हो ? बुलाकी  
२६)धर्ती  मुनि  मुड्के  गोरु   के  हो ? मुसा
२७) बारिभरी  सुनको  ठोसा  भनेको  के  हो ? बेसार  
२८)  बाहिर  सुन  भित्र चादी  के  हो ? चुकको  गेडा
२९)  चपाउदा  नचपिने  पकाउदा  नपाक्ने  के  हो ? ढुंगा  
३०) धर्तीमुनि  चादिको  ठोसा  के  हो ? तरुल
३१)  मामाले  छैन  भन्छ  भान्जाले  त्यही  छ  भन्छ  के हो ? बाँसको  टुप्पो र  केराको  पात
३२) वनतिर  जादा  घरतिर  मुख  घरतिर   आउदा   वनतिर  मुख  के  हो ? बन्दुक
३३)  शिरपुरमा  खोजी  भयो  कानपुरमा   समात्यो  हत्यापुरमा  जाच  भयो नङ्पुरमा  मृत्यु  भयो   के  हो ? जूम्रा  मारेको
३४)  खाउ  रोटि  खान  नसक्ने  दाउ  गोरु  दाउन  नसक्ने  बेतको  लौरी  समात्न   नसकिने  के  हो ? जून , बाघ र  सर्प
३५)  छिपछिपे   पानीमा  रतुवा  नाच्ने  के  हो ? जिब्रो  
३६) रातो  डाडामा  सेतो  जन्ती  हिडेको  के  हो ?  दाँत
३७) सुरिलो  रुखको  एउटै  पात   के  हो ? पनिउ 
३८)  सुरिलो  रुखको   एउटै   पात  रहेछ त्यो  पातमा  चराले  गुड   लगाएछ  के  हो ? डाडु
३९)  चार भाइले   एउटै   ठाउमा   तिर   हान्ने   के  हो ? दुध दुहेको 
४०)  अगाडि   शङ्ख  पछाडी   पङ्ख  के  हो ? कुकुर भुकेको  र  पुच्छर
४१)  बोल्दा  बोल्ने  चल्दा  चल्ने  समाउदा   नसमातिने  के  हो ? छायाँ     
४२) हल  गोरु  जुधौ  जुधौ  हुने  तर  जुध्न  नसक्न्र  के  हो ? बाला
४३) अग्लो  डाडामा  छाता  ओडेर  बसेको  के  हो ? फुलि

------------------------------

भाँडो पाक्छ चामल पाक्दैन के हो ?अम्बा
नौ दिनसम्म कुनामा बस्छ, दसौँ दिन टाउकामा चढ्छ, के हो ?जमरा 
हिँड्दै छ पाइला मेट्दै छ के हो ?डुङ्गा
नौतले घरको झ्याल न ढोका, के हो ?बाँस
आइगुजी पैगुजी पानी देखि डराईगुजी के हो ?जुत्ता
भुइँमा इऊँ इऊँ टिपी ल्याउनेलाई सय रूपेैयाँ दिऊँ के हो ?छाँया 
खाऊँ रोटी खाइनसक्नु, दाऊँ बहर दाइँनसक्नु, टेकौँ लौरो टेकिनसक्नु के हो ?घाम, बाघ र सर्प 
नाङ्लोभरि सुपारी, गन्नै नजान्ने व्यापारी के हो ?जून र तारा
बालकमा हरियो, तन्नेरीमा रातो, मानिसले खायो भने जान्छ त्यसको सातो के हो ? खुर्सानी

----------------------